Witamina D dla dzieci – dawkowanie, normy, właściwości

Witamina D jest niezwykle istotna w prawidłowym rozwoju dzieci. Pozytywnie wpływa na odporność maluchów i stan ich układu kostnego. Jakie są normy witaminy D dla dzieci? Skąd można ją czerpać i dlaczego jest tak ważna w przypadku najmłodszych?

Witamina D u dzieci – dlaczego jest tak ważna?

Witamina D przedostaje się do organizmu na skutek syntezy skórnej. Można ją również dostarczać razem z pożywieniem, ale wtedy jest zdecydowanie słabiej przyswajalna. W jaki sposób możliwe jest przyswajanie witaminy D przez skórę? Komórki skóry zawierają prowitaminę D. Gdy skóra ma styczność ze słońcem (promieniowaniem UVB), zaczyna produkować cholekalcyferol, który przekształca się w witaminę D3.

Witamina D3 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest szczególnie ważna w przypadku dzieci. Maluchy do 1. roku życia mają większe zapotrzebowanie na witaminę D niż dorośli. Jakie funkcje pełni witamina D w organizmie?

• Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową (to dzięki niej zwiększa się wchłanianie wapnia i fosforu w jelitach)
• Obniża poziom cytokin prozapalnych
• Zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu I
• Pozytywnie wpływa na rozwój układu kostnego
• Wspomaga naturalną odporność

Witamina D – witamina słońca

Witamina D jest syntetyzowana przez skórę w wyniku promieniowania UVB. Dlatego tak ważne jest, żeby dzieci spędzały dużo czasu na świeżym powietrzu. W Polsce na najwięcej słońca można liczyć od kwietnia do września, między godziną 10 a 15. To właśnie wtedy warto zabierać dzieci na spacery lub zachęcać do zabawy na świeżym powietrzu. Żeby doszło do syntezy skórnej witaminy D, wystarczy wystawić na światło słoneczne jedynie 18% powierzchni skóry (to w przybliżeniu tyle, ile wynosi łączna powierzchnia twarzy i rąk) na 15 minut. Trzeba jednak pamiętać, że aby synteza była możliwa, skóra nie może być posmarowana kremem z filtrem.

Witamina D – skąd ją czerpać?

Synteza witaminy D ze słońca może okazać się niewystarczająca. Szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy panuje deficyt słońca. Odpowiednią ilość witaminy D można dostarczyć dzieciom z pożywieniem. Które produkty są cennym źródłem witaminy D?

• Tłuste ryby (np. łosoś, tuńczyk, śledź)
• Jajka (szczególnie żółtko)
• Wątróbka (głównie wołowa)
• Mleko i produkty mleczne
• Oleje roślinne

Rozszerzanie diety można rozpocząć, gdy maluch skończy 6 miesięcy. Wtedy do jego diety można wprowadzić jajka i ryby. Na samym początku warto podawać dziecku ryby raz w tygodniu, a kiedy organizm dobrze na nie zareaguje, 2 razy w tygodniu. Lepiej unikać podawania malcom ryb drapieżnych (makreli, tuńczyka, miecznika). W mięsie drapieżników często skumulowane są rtęć i dioksyny.

Witamina D – normy u dzieci

Normy dotyczące prawidłowego poziomu witaminy D u dzieci różnią się w zależności od wieku. Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia noworodki i niemowlęta do 12. miesiąca życia powinny spożywać ok. 400 IU witaminy D dziennie. Wspomniana wartość wzrasta do 600 IU dziennie u dzieci od 1. do 3. roku życia.

Prawidłowa dawka witaminy D dla dzieci zależy również od pory roku. Maluchy powyżej 1. roku życia w okresie jesienno-zimowym powinny dostawać od 600 do 1000 IU witaminy D dziennie. Taką dawkę można podawać dziecku również przez cały rok, jeśli nie spędza zbyt wiele czasu na słońcu. Z kolei wcześniaki powinny dostawać od 400 do 800 IU witaminy D dziennie do czasu, aż osiągną skorygowany wiek 40 tygodni. Po tym czasie dawkę można skorygować do poziomu przeznaczonego dla dzieci, które urodziły się w terminie. Inna dawka obowiązuje również w przypadku maluchów z nadwagą. Dzieci, które należą do tej grupy, powinny otrzymywać od 1200 do 2000 IU witaminy D dziennie.

Jakie mogą być skutki niedoboru witaminy D u dzieci?

Dostarczanie dzieciom odpowiedniej ilości witaminy D jest bardzo ważne. Jej niedobór może doprowadzić do wielu negatywnych skutków. Jakich?

• Osłabienie kości

Witamina D jest kluczowa dla prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforu. W przypadku jej niedoboru może dojść do osłabienia kości. Zwiększa się również ryzyko wystąpienia krzywicy u dzieci.

• Osłabienie układu odpornościowego

Witamina D stanowi naturalne wzmocnienie układu odpornościowego. Jej niedobór może doprowadzić do tego, że organizm będzie bardziej podatny na infekcje.

• Pogorszenie nastroju

Niedobór witaminy D może być powodem permanentnego zmęczenia i powodować pogorszenie nastroju.

Warto pamiętać o dostarczaniu dzieciom odpowiedniej ilości witaminy D – głównie poprzez ekspozycję na słońce. Jeśli nie będzie to możliwe, można wspomóc się suplementacją.

Bibliografia:

https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/witamina-d-od-pierwszych-dni-zycia/ (dostęp: 30.06.23)

https://dziecko.medonet.pl/maluch/dieta-malucha/witamina-d-dla-dzieci-znaczenie-dawkowanie-skutki-niedoboru-zrodla-witaminy-d-dla/b7v4vlk (dostęp: 30.06.23)