Typowe objawy grypy

Rok w rok słyszymy o nadciągającej lub już przebiegającej epidemii grypy. W przypadku Polski czas zachorowań na grypę sezonową przypada na okres od listopada do końca marca, a ich szczyt notowany jest w lutym i marcu. Jednocześnie jest to ten moment w roku, kiedy łapiemy przeróżne inne infekcje wywoływane przez drobnoustroje. Zatem w jaki sposób odróżnić grypę od sezonowego przeziębienia? Jakie są typowe objawy grypy?

Charakterystyczne objawy grypy u dorosłych

Symptomy choroby możemy podzielić na dwa rodzaje: typowe, które występują często, oraz te pojawiające się rzadziej.

Do pierwszej grupy, czyli objawów charakterystycznych, zaliczamy:

• wysoką temperaturę,
• dreszcze,
• bóle stawów, mięśni,
• bóle głowy,
• złe samopoczucie, uczucie „rozbicia”,
• suchy, męczący kaszel,
• wodnisty katar.

Rzadziej pojawia się chrypka, kichanie, zatkany nos czy ból gardła. Oprócz wymienionych objawów, grypie może towarzyszyć także zapalenie spojówek, a znaczne osłabienie organizmu może powodować krwotoki z nosa. Nie są to jednak standardowe objawy i mogą występować tylko u pewnego odsetka chorych, często w związku z ich indywidualnym stanem zdrowia.

Warto pamiętać, że obecnie kombinacje powyższych objawów mogą być wywołane także przez zakażenie wirusem COVID-19; nie każda infekcja przebiega z gorączką i/lub dusznościami! Z tego względu, w czasach pandemii, niezwykle trudno klinicznie odróżnić wirusa SARS-CoV-2 od grypy [1, 2].

Jak odróżnić grypę od przeziębienia?

Tym, co znacząco odróżnia grypę od przeziębienia, jest – przede wszystkim – szybkość powstawania i nasilenia objawów. W przypadku grypy pojawiają się one nagle. Natomiast przeziębienie rozwija się na przestrzeni dni i poszczególne jego objawy nasilają się wraz z upływem czasu. Początek pogorszenia samopoczucia jest więc zauważalny. Powinno to stanowić dla nas sygnał, aby dodatkowo zadbać o odpoczynek i zbilansowaną dietę. Te elementy mają bowiem wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Grypa o ciężkim przebiegu – jak się objawia?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) co roku odnotowuje od 3 do 5 milionów przypadków ciężkich zachorowań na grypę oraz występujących powikłań pogrypowych. Te komplikacje są szczególnie niebezpieczne i mogą prowadzić do zgonów – ich liczba w corocznych statystykach WHO to około 0,5 miliona.

Przyjęcie szczepienia na grypę nie gwarantuje, że na nią nie zachorujemy. Może jednak chronić przed jej ciężkim przebiegiem oraz powikłaniami. W grupie osób szczególnie narażonych na komplikacje pogrypowe są osoby starsze, które chorują przewlekle m.in. na choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzycę, choroby obturacyjne płuc czy pacjenci przechodzący właśnie leczenie nowotworu.

Pod opiekę szpitala powinny trafić te osoby, u których:

• przedłuża się wysoka gorączka (powyżej 40 stopni, trwająca dłużej niż 3 dni),
• wystąpiły duszności, spłycenie oddechu,
• pojawia się krwioplucie,
• występuje ogólne osłabienie, które może utrudniać poruszanie się, występują zawroty głowy,
• pojawia się odwodnienie połączone ze skąpomoczem,
• obserwowane są zaburzenia świadomości.

U osób powyżej 84. roku życia ryzyko powikłań (w tym zgonu) jest wyższe nawet 16-krotnie w porównaniu do osób w przedziale wieku 65-69 lat. Stąd tak ważne jest, by w jak największym stopniu zapobiegać występowaniu grypy.

Jak zapobiegać zachorowaniu na grypę?

Istotną rolę w profilaktyce infekcji odgrywają coroczne szczepienia ochronne przeciwko grypie sezonowej. Należy również przestrzegać higieny, myć i dezynfekować ręce. Zalecenia te są ściśle związane ze sposobem transmitowania wirusa, czyli rozprzestrzenianiem się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. Dlatego równie ważne jest to, by podczas kaszlu czy kichania zakrywać zarówno usta, jak i nos. Duże zagęszczenie ludzi sprzyja szybkiemu przekazywaniu wirusa, dlatego osoby szczególnie narażone na ciężki przebieg grypy powinny unikać takich skupisk i jednocześnie osób, które już wykazują pewne objawy chorobowe.

Równolegle warto dbać o dietę bogatą w owoce i warzywa oraz wdrażać regularną aktywność fizyczną – to pomaga bowiem w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Nie są to działania, które nagle wzmocnią odporność organizmu w kilka dni, ale wykonywane długofalowo przyniosą pozytywne efekty.

Leczenie grypy – najważniejsze zasady

Pierwszą i naczelną zasadą jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą oraz pozostawanie w trakcie infekcji w domu. W ten sposób nie tylko minimalizujemy liczbę czynników, z którymi musi mierzyć się nasz układ odpornościowy, ale także znacząco ograniczamy transmisję wirusa.

Leczenie ma przede wszystkim charakter objawowy. Należy odpoczywać, stosować przepisane przez lekarza środki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i w razie potrzeby preparaty na kaszel. W związku ze wzrostem temperatury i większą utratą wody na skutek pocenia, niezbędne jest spożywanie większej niż na co dzień ilości płynów.

U osób z ciężkim przebiegiem grypy czasem stosowane jest leczenie przyczynowe, polegające na podaniu terapii antywirusowej. Jej zastosowanie znacząco zmniejsza ryzyko pobytu w szpitalu, ryzyko powikłań oraz zgonu. O tym, jaki preparat z dostępnych na rynku zostanie wykorzystany do leczenia grypy, decyduje lekarz. Warto jednak pamiętać, że terapia, aby była skuteczna, musi zostać włączona do 2 dni od momentu wystąpienia objawów.

Jak chronić się przed grypą?

Nie ma sposobu, który w 100 proc. uchroni nas przed grypą. Warto jednak budować swoją odporność każdego dnia.

W tym celu należy zdrowo się odżywiać i dobrze wysypiać. Warto także wspierać układ odpornościowy za pomocą odpowiednio dobranych suplementów diety. Jednym z takich produktów, który warto wypróbować, jest suplement diety Sambucol. Preparat zawiera w swoim składzie owoce czarnego bzu, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Dzięki polisacharydom zawartym w owocach czarnego bzu, układ immunologiczny stymulowany jest również do produkcji cytokin zapalnych, a one właśnie odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu infekcji wirusowych. Warto wspomnieć także, że suplement diety Sambucol zawiera jedną z najlepszych odmian owoców czarnego bzu zwaną Haschberg Premium, która może zawierać nawet dwa razy więcej antocyjanów – naturalnych antyoksydantów – niż dziki bez.

Na podstawie:

1. Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, „Geriatria” (2020); 14: 107-117.
2. Makowiec-Dyrda M., Tomasik T., Windak A., Kochan P., Drzewiecki A., i inni. Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie grypy: wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce (2019), „Medycyna Praktyczna”, s.7-11. 3.
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7267177/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7228385/ (dostęp 17.12.2021)
5. Barak V., Halperin T., Kalickman I.,The effect of Sambucol, a black elderberry-based, natural product, on the production of human cytokines: I. Inflammatory cytokines. Eur Cytokine Netw. 2001 04-06;12(2):290-6.