Przeziębienie od klimatyzacji – jak go uniknąć?

Przeziębienie od klimatyzacji to potoczna nazwa infekcji wirusowej pojawiającej się zwykle latem. To pora, podczas której w biurach, pojazdach komunikacji miejskiej i samochodach czy szkołach jesteśmy narażeni na działanie zimnego powietrza, a na zewnątrz – na powietrze ciepłe czy wręcz gorące. Takie gwałtowne zmiany temperatur nie wpływają dobrze na funkcjonowanie układu odpornościowego, przez co organizm jest bardziej podatny na zarażenie się wirusami wywołującymi infekcję górnych dróg oddechowych – potocznie określaną mianem „przeziębienia od klimatyzacji”.

Przeziębienie od klimatyzacji – objawy infekcji

Objawy przeziębienia od klimatyzacji czy każdej innej infekcji górnych dróg oddechowych o podłożu wirusowym są podobne i obejmują:

• katar – najpierw wodnisty i przejrzysty, a w miarę upływu czasu przekształcający się w gęstszą wydzielinę o żółtawym lub mlecznym zabarwieniu;
• kaszel – na początku suchy i nieproduktywny, później – mokry, wywołujący odkrztuszanie wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych;
• ból gardła, ból głowy lub mięśni;
• złe samopoczucie, wzmożone pocenie się, stan podgorączkowy (rzadziej gorączkę), utratę apetytu.

Wiele osób zastanawia się, dlaczego od razu po wejściu do klimatyzowanego pomieszczenia lub pojazdu odczuwa drapanie w gardle, któremu towarzyszy gwałtowny kaszel, a nawet cieknący katar (pojawiający się natychmiastowo po kontakcie z zimnym powietrzem). To efekt zmiany temperatury – ekspozycji na chłodny nawiew, pod wpływem którego naczynia krwionośne błony śluzowej nosa i gardła kurczą się, uruchamiając reakcję obronną organizmu w postaci „cieknącego” kataru i kaszlu. Dodatkowo błona śluzowa nosa i gardła może być drażniona innymi czynnikami (w tym zalegającym w urządzeniu kurzem czy zarodnikami grzybów).

Przeziębienie od klimatyzacji – jak leczyć?

Przeziębienie od klimatyzacji leczy się dokładnie tak, jak każdą inną infekcję wirusową – czyli objawowo. Pacjentowi podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) lub paracetamol, które mają zmniejszyć temperaturę ciała i zminimalizować ewentualne dolegliwości bólowe. Ponadto w męczącym, suchym kaszlu, utrzymującym się również w nocy stosuje się syropy przeciwkaszlowe, a w kaszlu mokrym – syropy wykrztuśne, by pomóc organizmowi w procesie pozbywania się wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych.

Osobom cierpiącym z powodu bólu gardła i chrypki można zaproponować leki na gardło w sprayu, zawierające środek znieczulający (dostępne także pod postacią popularnych pastylek do ssania). Takie dolegliwości złagodzą również powlekające gardło preparaty w płynie z dodatkiem substancji wspierających funkcjonowanie układu odpornościowego.

Przeziębienie od klimatyzacji – ile trwa?

„Przeziębienie od klimatyzacji” trwa zazwyczaj tyle samo, ile przeziębienie sezonowe, pojawiające się w porze jesienno-zimowej. W praktyce objawy u pacjenta utrzymują się od 6 do 10 dni, ustępując po tym czasie bez powodowania powikłań.

Jeśli jednak natężenie dolegliwości nie słabnie, a niektóre z symptomów wręcz się wzmagają i nie ustępują w ciągu tygodnia (nawet pomimo domowego leczenia objawowego), należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Dotyczy to przede wszystkim dzieci, seniorów, a także osób z chorobami towarzyszącymi (w tym z chorobami płuc i układu oddechowego oraz układu krążenia).

Przeziębienie latem od klimatyzacji – profilaktyka

Jak zapobiegać przeziębieniu od klimatyzacji w porze wiosennej i letniej? Do działań profilaktycznych wobec infekcji wirusowych zaliczamy:

• skrupulatną higienę osobistą – w tym mycie i odkażanie rąk przed i po jedzeniu oraz przed i po skorzystaniu z toalety;
• regularne serwisowanie i czyszczenie klimatyzacji. To bardzo ważny aspekt – w zakamarkach tych urządzeń co prawda nie ukrywają się wirusy, natomiast mogą rozwijać się w nich grzyby i bakterie, co z jednej strony stwarza ryzyko infekcji o innym niż wirusowe podłożu, a z drugiej – zwiększa szansę na podrażnienie górnych dróg oddechowych;
• racjonalne operowanie temperaturą w pomieszczeniach zamkniętych i pojazdach. Jeśli to możliwe, osoby sterujące klimatyzacją powinny dbać o to, by przejście z chłodzonego pomieszczenia na zewnątrz nie wywoływało zbyt dużego szoku termicznego;
• ustawianie nawiewu w kierunku sufitu, podłogi czy ściany – nigdy bezpośrednio na osoby siedzące w biurze czy na przednich fotelach w samochodzie. Nie dość, że zimne powietrze wysusza śluzówki, to dodatkowo podmuch fizycznie drażni gardło i może doprowadzić do ataku kaszlu;
• ograniczenie bezpośredniego kontaktu z osobami przeziębionymi, u których obecne są objawy infekcji.

Oczywiście do działań profilaktycznych, wskazanych do stosowania przez cały rok, warto dodać także obniżenie poziomu stresu, dbanie o prawidłową ilość snu, ruch na świeżym powietrzu, zdrową dietę – bogatą w owoce, warzywa i tłuszcze omega-3 oraz omega-6, suplementację witaminy D (i ewentualnie innych substancji wskazanych przez lekarza). Wdrożenie w życie wszystkich tych porad ma na celu wsparcie układu odpornościowego, co pozwala zminimalizować ryzyko infekcji – w tym również przeziębienia od klimatyzacji.

Źródła:

1. Raniewicz, Czy klimatyzacja może wywołać przeziębienie? [w:] zapytaj-lekarza.pl, dostęp: 27.09.2023
2. med. I. Witkiewicz, Czy klimatyzacja jest zdrowa? [w:] Medycyna Praktyczna, 27.09.2012
3. med. A. Szołdra-Seiler, Uniwersalne zalecenia przy korzystaniu z klimatyzacji u osób wrażliwych [w:] Medycyna Praktyczna, 18.10.2012
4. Cruz, MD, A. Togias, MD, Reakcja górnych dróg oddechowych na zimne powietrze [w:] Medycyna po Dyplomie, 01/2009